Afgelopen dinsdag, hier Fair Values Q1 2023, al aangekondigd dat ik aan de vooravond stond van een aantal transacties. Hier de update van mijn transacties met een korte toelichting.
Samengevat
BMW, Alstom, Pinterest en Meta verkleind.
Signify, ASR en Samsung vergroot.
Continental en Anglo American toegevoegd.
BMW
In april 2022 heb ik BMW bijgekocht op € 76,34. Inmiddels is de koers opgelopen tot € 98,62 waardoor het mijn grootste positie is geworden. Met een fair value van € 122 is het niet super goedkoop meer. Daarom heb ik mijn positie terug gebracht naar gemiddelde proporties, van 8% naar 4% van mijn portefeuille.
Alstom
Bij Alstom gaat dezelfde redenatie op. Vorig jaar, in maart 2022, op enorm laag niveau bijgekocht, € 16,58. En inmiddels stond de teller op € 24,73. Ook Alstom was daardoor één van mijn grootste posities. Door een verlaging van de fair value in combinatie met de opgelopen koers een goed argument om af te bouwen. Van 7% naar 5% van mijn portefeuille.
Pinterest
Het begint een beetje eentonig te worden. Maar hier ook hetzelfde verhaal. In mei 2022 bijgekocht op $ 17,99 en nu verkleind op $ 26,46. Bij Pinterest is alleen de fair value nog steeds veel hoger dan de huidige koers. Alleen is de onzekerheid bij Pinterest, wat mij betreft, veel groter dan bij Alstom of BMW. Daarom wil ik niet te veel van dergelijke aandelen als grote positie in mijn portefeuille. Pinterest verkleind van 6% naar iets minder dan 4%.
Meta
De fair value komt in zicht. Het was inmiddels een grote positie geworden omdat ik afgelopen november toevallig voor $ 90 mijn positie had verdubbeld. Achteraf bizar goede timing 😇. Goed….. de redenatie nog een laatste keer….. Grote positie, verlaagde fair value, opgelopen koers en beperkte onderwaardering….. Verkleind van 7% naar 3% voor $ 203,37.
Signify
Halverwege vorig jaar toegevoegd aan mijn portefeuille. En Signify doet het eigenlijk heel goed. Ik krijg steeds meer gevoel bij het bedrijf en hoe de business werkt, ook in deze tijd met economische tegenwind. De koers is de afgelopen maanden wat gezakt en de fair value staat als een huis. Mijn positie was nog relatief klein, daarom verhoogd van 3,5% naar 5%.
ASR
ASR heb ik afgelopen november deels verkocht voor € 44,18. Het was destijds mijn grootste positie met een beperkte onderwaardering. En ik zag kansen in het afgestrafte Airbnb en Meta, dus heb ik met de opbrengst van ASR deze twee aandelen gekocht. Nu zit de wereld er weer anders uit 😁. Meta is extreem opgelopen en ASR is hard gedaald. Ik heb het bijgekocht voor € 36,17 waardoor ASR van 2,5% naar 5% van mijn portefeuille is gegaan.
Samsung
Samsung is wat mij betreft iets te hard afgestraft. Nu het wat slechter gaat met de chipsindustrie koop ik daar graag in bij. Het was een beperkte positie van 3,5%, daar heb ik een klein beetje aan toegevoegd tot 4,5%. Op € 944
Continental
Nieuwe positie! Net als bij Acomo (zie Fair Values Q1 2023) staat Continental ook al 10 jaar op mijn watchlist. Continental is natuurlijk bekend van de banden, maar daarnaast is het een grote toeleverancier voor de auto-industrie. Ik zal in latere updates wat verder ingaan op de fundamentals van Continental. Voor nu deel ik even waarom het 10 jaar heeft geduurd tot Continental in mijn portefeuille is gekomen.
Want tien jaar geleden had ik twijfels over de houdbaarheid van de marges op autobanden. Voor mij zijn autobanden toch een soort commodity en dat zorgt doorgaans voor dunne marges. De Ebitda marge in de Tires divisie was destijds rond de 20%. Best hoog voor een commodity.
Als ik nieuwe banden nodig heb, gaat dat namelijk als volgt:
Meneer van de garage: “Goedemiddag meneer Emmelkamp. De banden zijn aan vervanging toe.”
Ik: “Ok. Tot vanmiddag!”
Maar in de jaren die volgde bleven de marges rond die 20% hangen. “Maarja… China!” Dacht ik in de jaren erop. Goedkope autobanden die op den duur ook in kwaliteit gaan toenemen. Dat gaat de marges van de commodity autobanden wegsnoepen. Maar wat blijkt tot de dag van vandaag? De marges blijven 20%. En ook voor de nieuwe generatie banden die geschikt zijn voor elektrische auto’s heeft Continental weer een voorsprong. Bijna alle bouwers van elektrische auto’s hebben namelijk contracten met Continental om de banden te leveren. (n.b. elektrische auto’s hebben anders soort banden nodig in verband met het gewicht van de auto)
Hoewel mijn logica nog steeds neigt naar het feit dat banden een commodity zijn, spreken de cijfers dat tegen. Niet alleen nu, dat is al 30 jaar zo. In deze aflevering 122. Beleggingsprocessta ik ook stil bij het feit dat je je gedachten of theorieën altijd moet kunnen staven aan data, bewijs, informatie, etc. Kan dat niet, dan moet je je theorie bijstellen. Dat heb ik gedaan.
Mocht jij toevallig in de bandenindustrie werken, dan had je mij dit 10 jaar geleden waarschijnlijk ook wel kunnen uitleggen….. Maarja, ik heb er 10 jaar over gedaan 😁. Ook goed.
Dit is natuurlijk niet de enige afweging om tot de aankoop over te gaan. Ook als toeleverancier van de automotive industrie blijven ze ontwikkelen en hebben ze een sterke positie. Ze maken sinds kort bijvoorbeeld remmen die zonder remvloeistof kunnen. En na het afstoten van het Drivetrain segment ligt de focus veel meer op technologische ontwikkelingen.
Maar goed. Binnenkort schrijf ik wel iets uitgebreider over Continental. Voor nu heb ik het gekocht voor € 66,66 (Nee, niet expres gedaan 🧚♂️). 4% van mijn portefeuille.
Anglo American
Anglo American is een miner van onder andere koper, diamanten, ijzererts, nikkel en platina. Er zijn natuurlijk tal van toepassingen voor al deze grondstoffen. Waarvan veel voor het gebruik in de duurzaamheidsopgave die we hebben. Alleen ook hier gaat het om commodity’s die normaal gesproken niet snel interessant zijn vanuit een business perspectief.
In dit geval kijk ik daar iets anders naar. Het belang van sustainable mining wordt steeds groter. In brede zin, van welzijn voor de omgeving, arbeidsomstandigheden tot aan vervuiling. De moat van dit soort bedrijven zit beperkt in het goed kunnen exploiteren van mijnen. De enorm invloed van duurzaamheid gaat voor dit soort bedrijven een enorm grote rol spelen in de toekomst. Dat effect wordt in mijn ogen echt extreem onderschat.
Anglo American ligt op dat gebied heel ver voor op zijn concurrenten. En die voorsprong bouwen ze nog steeds uit. Dat heb ik natuurlijk niet zelf verzonnen 😇. Er is een responsible mining index waar bedrijven evidence based worden getoets op deze thema’s. Mocht je het interessant vinden dan kan je hier meer lezen. https://2022.responsibleminingindex.org/en
Ik verwacht dat bedrijven in deze sector, die deze ontwikkeling goed doormaken, in de toekomst een grote moat hebben. Je maakt in deze sector je bedrijf namelijk niet 1,2,3 duurzaam.
Gekocht voor £ 2,62. Ongeveer 4% van mijn portefeuille.
Tot slot
Tot zover de update over mijn woensdagmiddag 😎.
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
Inflatie en rente. Dat is waar beleggen over gaat! Toch?
Stuiteren maar…..
Als je aandelen van techbedrijven hebt dan ben je al gewend aan dagscores van plus of min 7%. En dat is niet omdat die bedrijven iets te vertellen hebben. Het gaat namelijk over een inflatiecijfer dat 0,2 procentpunt van de verwachting afwijkt. Of een centrale bank voorzitter die vertelt dat hij meer bewijs nodig heeft voor dalende inflatie. Nieuws over inflatie en rente werkt met een enorme hefboom door in de koersen.
De verklaring
Laten we eens even uiteenzetten welke verklaringen je daarvoor kan vinden.
Inflatie zorgt voor hogere inkoopkosten en die kan je niet altijd doorberekenen aan de klant. Dat betekent minder winst en dus een lagere koers
Een hogere rente betekent een hoger risicovrij rendement. En dat zorgt weer voor een hogere rendementseis op aandelen. Gevolg: lagere koersen.
Hogere rente zorgt voor een economische rem. En dat betekent minder winst en dus lagere koersen.
Je kan zelf vast nog wel een paar varianten bedenken, maar ze komen altijd ongeveer op bovenstaande redenaties uit.
Het klinkt logisch en theoretisch is het ook wel te onderbouwen. Maar is het ook waar?
Wat is waar?
Dit is misschien wel de belangrijkste vraag tijdens je beleggingscarriere. Het nieuws wat je leest wordt namelijk vaak verkeerd om geredeneerd. Als de gebeurtenis “dalende koersen” is, dan gaan we de verklaring zoeken die daar bij past. En tádá… Je leest een nieuwsbericht dat actueel is en het voorziet je van een duiding.
Het probleem is alleen dat je er dan vanuit moet gaan dat de reactie op de beurs een goede vertaling is van de daadwerkelijke gebeurtenissen. Op lange termijn klopt dat ook wel, maar op korte termijn gaat dat totaal niet op. Volgens mij weten we allemaal dat men op de beurs enorm overdrijft, zowel positief als negatief. En we weten ook dat men irrationeel of emotioneel handelt naar de waan van de dag.
Daarom kijken we vandaag even naar de statistiek en niet naar de verklaringen in de nieuwsberichten.
Stijgende rente
Laten we even 30 jaar terugkijken. Wat deden aandelen tijdens renteverhogingen en wat tijdens renteverlagingen. Op basis van de standaardverklaring zou het super eenvoudig moeten zijn. Iets in de geest van: Aandelen presteren goed bij dalende rentes en slecht bij stijgende rentes.
De statistiek…
Hé… In periodes van rentestijgingen doen aandelen het best goed! Nu snap ik best dat je statistisch vanalles kan aanmerken op deze tabel. De rendementen moeten eigenlijk geannualiseerd zijn. En er zijn “outliers” zoals de financiële crisis, waarvoor je moet corrigeren. Maar de kern van de conclusie blijft staan. Aandelen doen het vaak best goed wanneer rentes stijgen.
Als we iets verder terug gaan, naar 1971, dan zien we dat aandelen gemiddeld 20% stijgen in periodes met stijgende rentes. Dat blijkt uit onderstaande statistiek, gevat in een plaatje…
Het punt is dat stijgende rentes aandelen niet hebben weerhouden om te stijgen. En misschien is het niet zo gek dat aandelen stijgen wanneer we de rentes verhogen. Rentes worden vaak verhoogd als het economisch goed gaat en de werkloosheid laag is. En economische groei en stijgende koersen gaan dan wel weer hand in hand.
“this time is different”
Nee, nee… this time is niet different 😁. We komen uit een periode met een historische hoge groei van bijna 6% in 2021. Afgelopen kwartaal groeide de economie met bijna 3% op jaarbasis. En afgelopen maand is de werkloosheid nog steeds historisch laag op 3,7%. Ter vergelijk, 12 maanden geleden was de werkloosheid 4,2%. (NB alle economische data is uit de VS).
Ook “this time” stijgen de rentes bij een ijzersterke economie.
Hoge inflatie
Ok vergeet de rentes… Inflatie is de boosdoener! 😤 Toch?
Hier het lijstje met de jaren waarin de inflatie het hoogst was.
Prima jaren om per saldo te beleggen dacht ik zo. Er is ook geen enkel verband te zien tussen inflatie en aandelen returns. Inflatie dus ook maar een beetje uit het verdomhoekje halen…
Iemand moet de schuld krijgen! 😇
Zijn wij dat niet gewoon. De beleggers? Hebben we in 2021 niet iets teveel gedacht dat de bomen tot in de hemel groeiden. Kan het zo zijn dat al het gratis geld ons iets teveel ongebreidelde groei heeft gegeven? Zijn de tekorten aan personeel in de zorg en in het onderwijs niet een gevolg van iets teveel economische hebzucht?
Als het allemaal een beetje teveel was afgelopen jaren, dan is het logisch dat we weer een beetje terug naar normaal gaan. Geld is niet meer gratis en de werkgelegenheid komt weer in balans. Dat is een veel betere basis voor toekomstige economische groei!
Optimistisch voor aandelen
Ik denk dat we ons wat minder bezig kunnen houden met rente en inflatie. De verwachting voor de inflatie op langere termijn is ca. 2%. De “5-year, 5-year forward inflation rate” staat namelijk al een tijdje rond dat percentage. Deze indicator meet de verwachte gemiddelde inflatie gedurende 5 jaar, gerekend vanaf 5 jaar van nu. In dit geval dus de verwachte gemiddelde inflatie van 2028 t/m 2032.
“5-year, 5-year forward inflation rate“
Verder zijn de korte termijn verwachtingen voor de inflatie 3-4% voor 2023 en 2-3% voor 2024. Ik vind dat allemaal niet zo spectaculair.
En dat alles gebeurt in een tijd waarin de werkloosheid laag is. En waar we ongekend veel technologische innovaties hebben die ons welvaart komen brengen, denk bijvoorbeeld aan AI.
De komende 10 jaar krijgen we nog allerlei tegenslagen en uitdagingen. Er staat vast weer een volgende crisis voor de deur, we weten alleen nog niet welke. Zo gaat dat altijd. Iets onvoorziens gaat de wereld weer een beetje op z’n kop zetten, maar inflatie en rente gaat dat niet zijn. Dat is van het hier en nu en lossen we komende tijd met z’n allen op.
Fair values
Er is niks veranderd….. En ik heb ook geen transacties gedaan. Maar voor de volledigheid het fair value lijstje.
En DocuSign kwam met cijfers, daar kan ik nog wel even bij stil staan…..
DocuSign
Docusign kwam nog wel met cijfers. Het kwartaal was sterk met een omzetstijging van 18% en de marges bleven op peil. Al met al iets beter dan voorspeld, maar dat is inmiddels de standaard bij DocuSign. De outlook was vervolgens wat mager met “single digit” omzetgroei. Maar ook dat komt niet helemaal uit de lucht vallen. Het is al een tijdje duidelijk dat de organisatie niet goed is ingericht om nieuwe groei te creëren. Vandaar dat de vorige CEO moest vertrekken en er inmiddels een nieuwe CEO aan het roer staat.
En over de nieuwe CEO gesproken… Die wekt vertrouwen. Hij heeft een scherp beeld hoe hij de organisatie van DocuSign gaat omvormen tot de groeimachine die het eerder ook was. Daarnaast gaat hij de “go to market” strategie aanpassen zodat het markt en product elkaar beter weten te vinden. Dat de koers de dagen na de earnings fors opliep komt denk ik vooral door het vertrouwen dat men heeft in de CEO en zijn teksten in de earnings call. Eén van de quotes:
“Obviously, I didn’t join to run a low or mid-single-digit revenue company. So, I’m pushing very hard to get us to a different place, and we’re — we hope to have a lot of news to report on that over the next few quarters.”
Ik heb geen aanleiding om de fair value aan te passen. Maar een goede CEO helpt ter ondersteuning van de fair value die ik al had berekend. Daarvoor moet de groei inderdaad wel snel weer terugkeren naar “double digits”.
Op naar 2023
De kans is groot dat beleggingsjaar 2022 ook voor jou in het rood staat. Ik hoop dat je dit jaar hebt kunnen leren en de moed hebt gehouden om te blijven beleggen. Als je als belegger door deze tijden heen komt is de kans groot dat je het vol gaat houden voor de lange termijn. En dat is volgens mij wat je uiteindelijk wil.
Laat voor 2023 de waan van de dag een beetje aan je voorbij gaan. En blijf kijken naar waar de wereld over 5, 10 of 20 jaar vanaf vandaag staat. Het grootste risico is waarschijnlijk niet dat je een negatief jaar hebt op de beurs, maar dat je door een onzeker gevoel stopt met beleggen. Dat zou zonde zijn.
Voor nu….. Geniet van de kerstdagen en oud en nieuw. Laat de zorgen van 2022 achter je en kijk nog even terug naar al het moois van 2022. En maak er vooral een geweldig 2023 van.
Geniet en wees een beetje lief voor elkaar. Proost! 🥂
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
We gaan bingo spelen! 🤩 Het kwartaalcijferseizoen is namelijk achter de rug en zoals altijd was er genoeg input voor de beleggersbingo… Ook wel bekend als de bullshitbingo 😁.
De bingokaart
Let’s start
Bingokaarten bij de hand? Daar gaan we…
We gaan het afgelopen kwartaal even samenvatten. Hogere energielasten, hogere transportkosten, inflatie, oorlog, politieke spanningen, economische achteruitgang, dalende EUR/USD koers, onzekere economische vooruitzichten en toeleveringsproblemen drukten allemaal op de resultaten.
Ik hoor Bingo? Mooi! Dan hebben we dat gehad en dan gaan we nu kijken wat er bij de bedrijven gaande is en het effect op de lange termijn. En daarmee de waardering. Alles op de bingokaart is namelijk ruis en dat is op lange termijn gewoon niet zo belangrijk.
Niet belangrijk?
Een voorbeeld… De winst is in een jaar 1 euro minder door “inflationary pressure”. Welke effect heeft dat theoretisch op de waardering? Dat is precies 1 euro. Als een aandeel €100 waard is en de toekomstige jaarlijkse winsten zijn €10 en dit jaar is de winst incidenteel €9. Dan scheelt dat €1 in waarde. En zo precies komt een waardering ook weer niet. Daarom is het ook niet zo belangrijk dat een bedrijf het in een kwartaal, of zelfs een jaar, iets minder (of beter) doet dan verwacht.
Het betekent natuurlijk wel dat je in de meerjarige voorspelling van de cashflows rekening moet houden met economische cycli. Dus niet de winsten van het recordjaar doortrekken tot het einde der tijden. Zo nu en dan zit het tegen en dat moet verwerkt zijn in je waarderingsmodel.
Thor Industries bijvoorbeeld. Die hebben de komende 100 jaar nog last van allerlei economische cycli, rentes, toeristische ups & downs, etc. De winst per aandeel is in 2022 is ongeveer $19, maar in mijn model zit een baseline van ca. $10-$13. Dat is een soort gemiddeld gewogen meerjarige winst per aandeel als we alle cycli zo’n beetje meewegen. En door de groei van de business gaat die baseline omhoog door de jaren heen. Maar als het dan een keer economisch tegenzit heeft dat niet zoveel effect op de waardering.
Eigenlijk heel logisch. Daarom vind ik het heel gek dat koersdoelen massaal naar beneden worden bijgesteld als het tegenzit door externe factoren. Dat zijn namelijk bijna altijd zaken die je van te voren gewoon kan voorspellen. Niet ‘wanneer’ ze plaatsvinden, maar wel ‘dat’ ze plaatsvinden.
Rondje langs de velden
Maar goed, genoeg over de algemeenheden. Laten we langs de kwartaalupdates lopen en wat ik daaruit haal voor de lange termijn. En of de fair values aangepast moeten worden. We gaan ze alle 20 langs, dus het wordt niet “in-depth”. Maar het is wel veel… Dus buckle up…
In alfabetische volgorde… Dus we beginnen met…
Alphabet
Fair value $146 (was $146)
Koers $118
Onderwaardering 27%
Geen verandering ten opzichte van vorige maand. Het effect van de 1:20 stock split is wel verwerkt in de fair value. In deze kwartaalupdate laat Alphabet vooral zien dat het lange termijn plaatje gewoon in tact is.
Focus & Long-term
Wat mij steeds opvalt bij Alphabet is de focus en de lange termijn. Het meest gebruikte woord van de CEO, Sundar Pichai, in de earnings call is “focus” en “long-term”. En zijn collega’s in de earnings call, SVP Philipp Schindler en CFO Ruth Porat, doen niet echt voor hem onder.
En wat is dat die focus: “Advancing both knowledge and computing. Those goals are at the heart of what we do.”
En als het op ontwikkeling aankomt staat de Alphabet-machine nog vol aan. Dit kwartaal gaven ze bijna $10 miljard uit aan R&D. Ter vergelijk: in 2014 gaven ze dat in een heel jaar uit.
En dan het tweede woord; “long-term”. In de earnings call kwamen deze uitspraken voorbij.
“Our strategy to invest in deep technology and computer science to build helpful products for the long-term.”
“As we sharpen our focus, we’ll continue to invest responsibly in deep computer science for the long-term.”
“Ensure that the great talent we do hire is aligned with our long-term priorities.”
En waarom is dat belangrijk?
Dit geeft voor mij vertrouwen dat Alphabet de komende 10 jaar nog blijft groeien. Dat zit ook zo in mijn waarderingsmodel verwerkt en daar blijf ik mij comfortabel bij voelen.
Al die “focus”, “long term” en grote bergen R&D-dollars leveren ook daadwerkelijk betere of nieuwe producten op. Een greep uit voorbeelden die ze dit kwartaal zelf gaven:
Google Lens is doorontwikkeld en wordt inmiddels maandelijk 8 miljard keer gebruikt. Multi-search wordt bijna uitgebracht, dat is de combinatie van zoeken met een afbeelding en woorden tegelijk. Er zijn 24 talen aan Google Translate toegevoegd. AR devices worden ontwikkeld en de eerste prototypes zijn al uit. Nieuwe machine learning in Chrome zorgt er voor dat twee keer zoveel schadelijke websites worden gedetecteerd. In de shopping tak van Google kunnen verkopers binnenkort 3D beelden van hun producten toevoegen. Alphabet zet ook via Youtube verder in op de E-commerce trend. YouTube is een partnership met Shopify aangegaan, daardoor kunnen de online stores gekoppeld worden aan YouTube.
Het levert misschien niet direct veel extra netto winst op, maar het is een teken dat ik mijn geld in een bedrijf heb zitten die in staat is constant te verbeteren en te innoveren. Voor de lange termijn.
Google Cloud
Ook Google Cloud blijft positief ontwikkelen op het gebied van data, architectuur en security. Afgelopen kwartaal steeg de omzet met 35% en het einde lijkt nog lang niet in zicht. En wat ik het mooie vind aan dit onderdeel… Er komt nog geen euro winst uit.
Maar dat komt nog wel en dat kunnen we dus in de toekomst gaan optellen. Bij AWS van Amazon is de operating margin inmiddels gegroeid naar ruim 35%. En ook Microsoft doet het met de Intelligent Cloud divisie sterk met een operating margin van ruim 40%. Amazon en Microsoft hebben ook gewoon een voorsprong, de run-rate van de omzet is bij beide ca. $75 miljard. Google Cloud is nog lang niet zover, de run-rate is nu $25 miljard. Alleen als de markt volwassen is en de groei normaliseert dan geloof ik niet meer in operating marges van 30-40%. Doorgaans zakken dergelijke marges naar ca. 20%. Dus wat betekent dat voor Google en de toekomstige winsten?
Ik verwacht dat Google Cloud de komende 5 jaar met >30% blijft groeien. Dat betekent dat de omzet over 5 jaar ca. $100 miljard is. Die schaal gaat er ook voor zorgen dat ook voor Google positieve marges haalbaar zijn. Met een operating margin van 20% groeit de operating profit van Alphabet dus naar 20 miljard op de Cloud divisie alleen. De jaren daarna zal het gestaag uitbreiden.
En dan hebben we nog diverse “other bets” van Alphabet. Waymo en Wing zijn de belangrijkste en spelen in op grote toekomstige trends. Maar of we op afzienbare tijd daadwerkelijk in zelfrijdende auto’s zitten en de pakketten via drones laten bezorgen is nog de vraag. En als dat al gebeurt is het ook nog de vraag of Waymo en Wing de winnende producten zijn. Het is dus interessant om te volgen maar voorlopig hecht ik er niet zoveel waarde aan. Letterlijk en figuurlijk 😁. Daar heeft deze kwartaalupdate van Alphabet ook geen verandering in gebracht
Ook nog een beetje klagen
Ik zie dit kwartaal ook weer een aantal zaken waar ik wat minder enthousiast van wordt. Ik snap dat ook Alphabet iets wil wat Tik-Tok doet of wat Pinterest doet. Dus ze bedenken “Shorts” om een stukje van de Tik-Tok business te pakken. En ze ontwikkelen een “visual browsy search experience” om de Pinterest look en feel te krijgen en zo een stukje van die business te pakken. Vaak gebeurt er dan hetzelfde als met Google Hangouts, dat een soort Whatsapp wilde zijn. Of Google+ dat een soort Facebook wilde worden. Die initiatieven lukken vaak niet omdat Alphabet in de core niet dergelijke producten maakt en daardoor net niet de executiekracht heeft om het product op grote schaal te laten slagen. En bovendien lopen ze al mijlenver achter waardoor het een dure race wordt.
Maar ik snap de poging, Alphabet heeft geld zat en kan zich mislukkingen veroorloven. En wie weet… Er zijn namelijk geen succesvolle producten zonder een aantal mislukte.
Alstom
Fair value €39 (was €39)
Koers €22
Onderwaardering 43%
Geen verandering ten opzichte van vorige maand. Ten opzichte van de oorspronkelijke analyse en uitgangspunten verloopt het conform verwachting.
De huidige kwartaalupdate ging over de omzet en de orders. Over de ontwikkeling van de winsten en marges valt dus nog niet zoveel te zeggen. Alstom had een vrij simpele en saaie update, het loopt gewoon allemaal conform plan. De orders stijgen, het orderboek wordt groter en de omzet stijgt. Allemaal in een tempo dat reeds was voorzien en ook de outlook laten ze in tact.
Alstom gaf nog wel iets meer concrete informatie over hun afhankelijkheid van inflatie. In de Fair values maart ’22 gaf ik al aan dat Alstom naar eigen zeggen de inflatierisico’s veelal heeft afgedekt. Nu gaven aan dat 2/3 van de backlog gecoverd is met inflatie clausules en 70% van de inkoop is afgedekt met vaste of capped prijzen.
Ok dikke prima dus voor wat betreft de update.
ASR Nederland
Fair value €55 (was €55)
Koers €41
Onderwaardering 26%
Ken je die mop dat de cijfers van ASR komen?
Die kwamen niet. ASR is de enige die nog met cijfers moet komen. Woensdag 24 augustus is het zover. Voor nu heb ik nog geen reden iets met de fair value te doen.
Berry Global Group
Fair value $96 (was $96)
Koers $59
Onderwaardering 39%
Een beetje meer omzet en een beetje meer winst. Zo dat is snel klaar…
Een kwartaaltje stabiliteit graag
De oorspronkelijke analyse lees je hier Beleggen in plastic. Wil je iets weten over de schulden van Berry neem dan hier even een kijkje Fair Values Juni ’22. In de Fair values maart ’22 had ik voor Berry al de verwachting uitgesproken dat ze doorgaans goed in staat zijn inflatie door te berekenen en dat ze waarschijnlijk een beetje last krijgen van supply chain issues. Tada… das gebeurd…
Is er dan echt niks interessants te melden over Berry?
Nee
Iets on-interessants dan?
Ok vooruit. Door de supply chain issues hebben ze de werkvoorraad verhoogd om wat meer leveringszekerheid te hebben naar klanten. Dat is natuurlijk slim, maar heeft een incidenteel effect op de cash flow van 2022 van $150 miljoen. Daardoor is de cash flow in 2022 $750 miljoen in plaats van $900 miljoen. Als de supply chain problemen zijn opgelost dan gaan de voorraden weer terug naar normaal en dan corrigeert die $150 miljoen weer ten positieve.
Klinkt interessant. Alleen mijn fair value voor Berry staat op meer dan $10.000 miljoen. Een verschuiving van $150 miljoen van het ene jaar naar het andere haalt niet zoveel uit.
Laten we doorrijden naar de volgende…
BMW
Fair value €117 (was €117)
Koers €76
Onderwaardering 35%
De kwartaalcijfers waren heel degelijk. Ondanks de bekende tegenwinden van de afgelopen 2 jaren blijft BMW de marges en omzet op peil houden.
De BMW marathon
BMW loopt nog steeds de marathon naar electrificatie en ook in deze update zie je de rust en de kwaliteit van het management terug. Een quote van de CEO uit de conference call:
“Our decisions are based on facts and specialist expertise. We do not follow every trend and we are able to withstand headwinds. That is what makes the BMW Group resilient. At the same time, we remain strictly focused on our long-term economic success.”
En als we dan naar de cijfers kijken… Ondanks “alles uit de beleggersbingo” zijn in de eerste helft van het jaar iets minder auto’s verkocht dan vorig jaar, maar verwachten ze in de tweede helft van het jaar een stijging ten opzichte van vorig jaar. En let wel… Vorig jaar was het record jaar.
De cijfers van BMW waren verder een beetje een rommeltje. Ze hebben hun aandeel in de Chinese joint venture vergroot van 50% naar 75%. Dat betekent volledige consolidatie in de cijfers en daarmee krijg je altijd een wat lastige vergelijkingsbasis. Deze consolidatie bracht overigens een boekwinst van €7,7 miljard op (boekhoudkundig, dus geen cash). Dat is het omgekeerde van wat onze favoriete pizzabezorger heeft laten zien. Daar kwam een afboeking van ruim €3 miljard. Maar daarover later meer.
Maar als we door alle ruis en incidentele mee- en tegenvallers heen kijken, wat zien we dan? Blijkbaar kan BMW een EPS van ca. €14-18 verdienen als het zich door lastige omstandigheden worstelt. Maar waarbij er geen grote recessies zijn en de rentes nog steeds relatief laag zijn. Voor BMW geldt dus hetzelfde verhaal als het bij Thor Industries (voorbeeld in begin van het artikel). De baseline van BMW is niet de recordwinst uit 2021 van ruim €18 per aandeel. Ik hanteer een baseline van €11. Dat lijkt misschien conservatief in het hier en nu. Maar als we even kort terug in de tijd kijken. In 2019, toch een vrij ‘normaal’ jaar, EPS €7. 2020, corona-jaar met maximale overheidssteun, EPS €6.
Zo kan je nog 10-15 jaar terugkijken… Dat stop je allemaal in de kookpot met de gemiddelde onderliggende CAGR. En dan kom je op een baseline van €11. Tenminste daar kom ik op 🤓.
Voor €76 vind ik BMW nog steeds in de budgetbak liggen en volgens mij hoort het daar niet thuis.
Pauze?
Nee nog niet? Mooi, gaan we door…
Deutsche Post
Fair value €48 (was €48)
Koers €40
Onderwaardering 18%
Sterke kwartaalcijfers. Deutsche Post berekent “gewoon” alles door, waardoor zowel de omzet als winst double digit groeit.
De zaakjes op orde
Deutsche Post heeft eigenlijk alle facetten in het businessmodel extreem goed op orde. Dat maken de afgelopen kwartaalcijfers duidelijk. Hogere brandstof prijzen? Berekenen ze door. Hogere personeelskosten? Opgeheven door digitalisering en verhoging van de productiviteit. Krapte in de supply chain? Hogere prijzen. Kortom, de zaakjes op orde.
Het is de vraag wat forse economische achteruitgang gaat doen bij Deutsche Post. Het internationale vrachtverkeer krijg dan last van vraaguitval. Ze komen nu uit een periode waar alle capaciteit vol benut kan worden, het is de vraag of ze snel en flexibel kunnen terugschakelen bij vraaguitval. Ik ben daarom nog wat terughoudend om de fair value te verhogen, ook al waren de kwartaalcijfers erg sterk.
DocuSign
Fair value $146 (was $146)
Koers $66
Onderwaardering 55%
Een beetje oud nieuws deze… Cijfers waren er in juni al. Onderliggend is er qua business niet zoveel veranderd bij DocuSign. Maar…
Het rommelt
Er al een tijdje problemen om de sales teams kwalitatief op orde te krijgen. Die stonden nog in de corona stand waarbij sales natuurlijk een totaal andere dynamiek had waar andere eigenschappen van de teams werden gevraagd. Bij de laatste kwartaalcijfers was die situatie nog niet verbeterd.
Later in juni stapte de CEO, Dan Springer, ook nog op. Dat het stroef loopt is dus wel duidelijk. Het is voor nu even afwachten wie de nieuwe CEO wordt. En dan vooral wat hij of zij te zeggen heeft over de benodigde ingrepen en de toekomst.
We moeten het alleen ook niet al te dramatisch maken. De omzet groeide nog met 25%, er staat meer dan een miljard cash op de bank, De brutomarge is nog meer dan 80%, de free cash flow is ruim positief en er blijven maar klanten bijkomen.
EA doet al heel lang wat het moet doen, maar echt verrassen doet het ook niet. Het blijft steady en sterk en de fair value blijft gelijk.
Beste jongetje van de klas
De markt voor videogames is het afgelopen kwartaal gekrompen ten opzichte van het corona kwartaal vorig jaar. EA had daar nauwelijks last van en deed het veel beter dan de concurrentie. Maarja… het blijft een tijdelijke afzwakking van de groei.
Onderliggend zie je EA heel sterk is. De player engagement blijft zich sterk ontwikkelen, bij Fifa groeide het met 40%. “Player engagement” is trouwens gewoon een mooi woord voor; “blijven spelen”. EA krijgt meer gebruikers en die gebruikers komen vaker terug, spelen vaker en geven meer geld uit.
Omdat het onderliggend de goede kant op gaat heb ik geen aanleiding om aan de fair value te sleutelen. Een beetje korte termijn headwinds brengen daar geen verandering in.
Heidelbergcement
Fair value €96 (was €96)
Koers €49
Onderwaardering 50%
De omzet stijgt 12% en daarmee kunnen ze, ondanks de hele beleggersbingo, de winsten goed op peil houden. Ik heb geen aanleiding om anders naar de lange termijn te kijken.
Succesformule
Het management van Heidelbergcement slaagt erin om alle trajecten steeds te laten slagen. Overnames realiseren daadwerkelijk voordelen en voegen waarde toe voor de aandeelhouder. De portfolio wordt geoptimaliseerd om daar te gaan zitten waar de ze marktleider kunnen zijn, de rest wordt afgestoten. En het huidige Commercial Excellence Programme zorgt er inmiddels voor dat bijna alle kostenstijgingen kunnen worden opgevangen.
En naast het feit dat die operatie beter en beter wordt gaat het nog harder met de CO2 reductie. Ook nu rapporteren ze weer een reductie van 2,5%. De vuile bedrijven die daar nu geen werk van maken hebben op termijn echt geen bestaansrecht meer. Het is wachten op de dagen dat CO2 uitstoot duur betaald wordt. Inmiddels heb je dat waarschijnlijk al vaker van mij gehoord, maar het effect daarvan op bedrijven wordt nog steeds onderschat.
En dan nog wat anders. Het kan aan mij liggen hoor, maar zolang we blijven autorijden en dat graag op asfalt doen. En we graag een dak boven ons hoofd hebben en dus blijven bouwen. Dan zijn de producten van Heidelbergcement hard nodig. In een recessie een beetje minder, maar dan gaan overheden vaak timmeren aan de infrastructuur.
Voorlopig zit ik goed bij Heidelbergcement. De winst schommelt de komende jaren rond de €8 per aandeel in de huidige omstandigheden. Als er wat meer tailwinds komen geloof ik dat het kan oplopen naar €10-€11. De onderliggende kostenstructuur en marktpositie maken dat mogelijk.
International Consolidated Airlines Group
Fair value £3,3 (was £3,3)
Koers £1,1
Onderwaardering 65%
En er was winst! Sinds het uitbreken van de coronacrisis is Q2 2022 het eerste kwartaal dat er weer geld is verdiend. Eerder schreef ik hier al iets over de verwachtingen van ICAG Top 3 aandelen 2022. Daar staat overigens ook waarom ik deze airline ‘wel’ interessant vind als belegging…
Op naar 2023
Het lijkt dan toch te gebeuren, een soort normalisatie van de omzetten en winsten bij airlines. ICAG zit inmiddels op 78% van de capaciteit vergeleken met 2019. De problemen met de capaciteit op de vliegvelden zijn nog een probleem en de brandstofkosten zitten niet mee. Desondanks zie je dat er een soort bodem is gelegd in de resultaten. Vanaf dit punt kan ICAG groeien naar de structureel winstgevende airline die het voor 2020 ook was. Voor 2020 waren winsten van £0,80 – £1,40 goed haalbaar, maar de komende jaren zal dat niet haalbaar zijn. De hoge schuldenlast en de structureel gekrompen zakelijke markt maken dat bijna onmogelijk. In mijn taxaties houd ik nu rekening met £0,20 in 2023 en £0,40 in 2024. Vanaf 2025 kan het dan geleidelijk omhoog.
Winst vs. Cash
Maar niet elke pond is voor de aandeelhouder. De komende jaren zal de schuldenberg worden afgebouwd voordat er geïnvesteerd kan worden in groei of uitbetaling van dividend. Dat maakt de bescheiden waardering ten opzichte van de winst verklaarbaar.
Just Eat Takeaway
Fair value €81 (was €90)
Koers €21
Onderwaardering 74%
Cijfers JET? Who cares… het belang in iFood is verkocht.
iFood
De koerssprong 26% omhoog, alsof iedereen was vergeten dat ze het belang nog hadden. Gek he? Bijna een miljard beurswaarde erbij voor 1,5-1,8 miljard opbrengst. Even op de achterkant van een bierviltje… Had men gerekend op een opbrengst van 0,5 miljard? Dan hadden ze het net zo goed kado kunnen geven. Maar het hoort een beetje bij de rollercoaster die JET heeft geloof ik 😎.
Ik vind het vooral prettig dat de cashpositie nu voldoende is om 2023 door te komen. Dan moeten ze daarna natuurlijk wel ‘echt’ geld gaan verdienen…
Toch even de cijfers
Die waren namelijk wel belangrijk. Het is niet gek dat er post corona wat groeivertraging is, maar het is slechter dan ik had gedacht. Dat betekent dus een aanpassing aan de groei in mijn model. De groei in GTV stel ik de komende jaren bij van 16% naar 8%. Ik laat de groei alleen wel langer doorlopen omdat ik niet verwacht dat er iets is veranderd aan de marktpenetratie die behaald kan worden. Verder blijven de marges oplopend naar 6% van GTV ook staan.
Bij JET is het overigens wel opletten wanneer je met de getallen gaat goochelen. De percentages die gehanteerd worden gaan óf over GTV óf over Revenue. Dat maakt nogal uit.
Owja en een afboeking van ruim 3 miljard op Grubhub. Dat was natuurlijk geen verrassing. JET heeft zich verslikt in de overname en dan moet je afboeken. Er gaat geen cash uit, maar de boeken zien er weer wat realistischer uit. Prima en verder niet zo belangrijk meer.
Pauze?
Duurt lang hè? We zijn er bijna…
KION Group
Fair value €83 (was €83)
Koers €42
Onderwaardering 50%
Beleggersbingo all over bij KION. Niet heel ernstig en het is allemaal tijdelijk en lost weer op.
Ja… Zo is alles tijdelijk!
Klopt. En helemaal bij KION. De orders blijven binnenstromen en het orderboek blijft groeien (19%). De omzet groeit ook met 11%. Het probleem zijn de spullen… Die zijn moeilijk te krijgen dus lever je minder producten dan je zou willen. En de spullen die je wel inkoop zijn duur. Zo simpel is het verhaal. KION past zich aan en gaat weer terug naar de oorspronkelijke winstgevendheid.
Meta
Fair value $312 (was $312)
Koers $168
Onderwaardering 46%
Mijn kleinste positie. Meta krimpt voor het eerst en dat is even wennen. Maar in de fair value zitten voor mij de nieuwe ontwikkelingen en niet de oude.
Oud
Facebook, Instagram en Whatsapp hebben we al. Al lang… Op uitzonderingen na heeft iedereen het. Dus dan gaat de groei er een beetje vanaf. Soms gaat het goed met de advertentiemarkt en soms niet. Tada… Meta is een traditioneel bedrijf geworden. Niks mis mee en volgens mij doen ze het ontzettend goed en persen ze enorme bergen cash uit de producten. Alleen met deze producten vind ik Meta al prima te betalen. Maar er zit nog vanalles in het vat.
Nieuw
Bij Whatsapp zitten nog tal van opties om geld te verdienen. Met name in de zakelijke markt. De tools die ontwikkeld worden voor Whatsapp kunnen waarde toevoegen voor bedrijven en die gaan er dan voor betalen. En dat hele traject staat nog in de kinderschoenen.
En nog belangrijker… De Metaverse. Of het wat gaat worden en of Meta de partij is die er geld aan gaat verdienen is de vraag. Maar de risk-reward vind ik hier dik in orde. Meta zit voorop de golf en heeft diepe zakken en extreem veel kennis in huis. Er is echt geen enkele serieuze schatting te maken hoeveel geld het gaat opleveren, maar de ontwikkeling vind ik interessant genoeg om er bij te zijn.
Pinterest
Fair value $60 (was $60)
Koers $25
Onderwaardering 58%
De cijfers van Pinterest waren een voorzetting van dat wat je de afgelopen kwartalen al kon zien. Niet veel nieuws onder de zon en de fair value blijft dus staan.
MAU vs ARPU
De groei van de montly average users (MAU) is min of meer stilgevallen, maar het verdienen aan de users (average revenue per user, ARPU) groeit heel hard. De omzet blijft dus ook stijgen. Het is nog steeds de vraag, óf, wanneer en in welk tempo de MAU’s weer gaan groeien. Maar dat was het verhaal van Pinterest al in februari, zie eventueel Fair values februari ’22. Het is dus nog even afwachten hoe het zich gaat ontwikkelen.
Verder was het afgelopen kwartaal opvallend dat de CEO en founder, Ben Silbermann, opstapte. Hij blijft verbonden bij Pinterest als executive chairman. Wat ik mooi vond in de earnings call is dat de nieuwe CEO, Bill Ready, en Ben Silbermann samen een goed verhaal hadden. Ben Silbermann ziet gewoon dat Pinterest in deze fase van het bedrijf beter af is met een andere leider. Het is heel positief dat het op deze verloopt en wat mij betreft een krachtig signaal.
Samsung Electronics
Fair value €1513 (was €1513)
Koers €1034
Onderwaardering 32%
Samsung zit inmiddels al ruim 5 jaar in mijn portefeuille. En de kwartaalcijfers zijn bijna altijd saai en conform verwachting. Ook dit kwartaal.
Groot in chips
In het semiconductor divisie zet Samsung elk jaar records neer qua omzet en winst. Ook dit kwartaal. Dat is ook niet zo gek als je ziet hoeveel geld Samsung in de R&D steekt en vooral de bouw van hypermoderne chipfabrieken.
De komende jaren zal het aanbod aan chips wat herstellen waardoor de marges wat onder druk kunnen komen. De grootste groei lijkt er daarmee wel uit. Neemt niet weg dat ook de komende jaren ca. 6.000 – 7.000 KRW per aandeel wordt verdient (fair values reken ik om naar euro’s, omdat mijn positie in euro’s is). Tenminste dat verwacht ik. Ook omdat Samsung een gespreide product portfolio heeft. Naast de chips zijn dat natuurlijk vooral displays, consumentenelectronica en telefoons. En afgelopen kwartaal werd ook weer duidelijk dat ze meeliften op de uitrol van het 5G netwerk.
Shell
Fair value €31 (was €31)
Koers €26
Onderwaardering 13%
Tjah… dat wat zeer deed aan de pomp, zie je terug in de winst van Shell afgelopen kwartaal. De fair value blijft staan omdat er voorlopig nog wel bovenmatig verdiend wordt. Maar het feest blijft natuurlijk niet voortduren. In mei had ik al een deel van mijn positie verkocht (zie eventueel Fair Values Juni ’22), maar het restant vind ik interessant genoeg om aan te houden.
Shell schaamte
Het is niet zo cool om Shell in je portefeuille te hebben. Er is vooral sprake van Shell-bashen in de media. En dat snap ik, want we moeten beter voor de aarde gaan zorgen als we daar in de toekomst ook nog fijn willen wonen. We moeten natuurlijk een veel hogere prijs rekenen voor vervuilende energie. Dan wordt schone energie interessanter en verschuiven de investeringen. Schone energie moet zelfs meer gestimuleerd worden.
En tot zover het makkelijke praten… want de situatie is natuurlijk veel ingewikkelder. Onder aan de streep begint het bij overheden die de wetten en regels bepalen. En zo lang we nog rekenen of benzine of elektrisch rijden voordeliger is. En zolang we goedkope, met kolen geproduceerde, Chinese goederen goedkoper kunnen kopen. Dan denk ik niet dat Shell de schuldige is.
En hoe snel meningen kunnen draaien zien we met aardgas. Een jaar geleden vonden we dat er niks meer uit de grond in Groningen mocht komen. En nu? Leeghalen die gasbel en de schade vergoeden aan de omwonenden. Gewoon… omdat het ons beter uitkomt.
We willen geen vervuilende energie, we willen niet teveel betalen voor energie en we willen niet minder consumeren. Dat is ook niet de schuld van Shell.
Shell bij een lagere olieprijs
Het is de vraag wat Shell verdient bij lagere olie- en gasprijzen. Ik volg Shell al een aantal jaren en in de huidige staat van de business kan je daar best aardige schattingen in maken. Een situatie met een olieprijs rond de $60 en een gasprijs die weer terugzakt naar de niveaus van voor de oorlog, lijkt een winst per aandeel van €2 eenvoudig haalbaar. Bovendien zie je Shell de move maken naar duurzame energie en levering van energie aan consumenten. Dat dempt ook steeds meer de afhankelijkheid van de olie- en gasprijzen.
Grootste risico Shell
Bij Shell ben ik daarom niet perse bang voor lagere prijzen. Ik vind de maatschappelijke druk op het bedrijf veel risicovoller. Die maatschappelijke druk kan irrationele politieke besluitvorming tot gevolg hebben. En daar gaat Shell dan veel last van krijgen. Vandaar dat Shell bij mij ook nauwelijks toekomstige groei heeft in mijn model. De perpetual growth rate staat zelfs op 0%.
Tjah… deze positie is een maand oud… In de vorige update lees je meer Fair Values Juli ’22. Het zou bijzonder zijn als ik nu ineens andere inzichten zou hebben. De kwartaalcijfers waren prima en veranderen niks aan het lange termijn plaatje.
Smurfit Kappa
Fair value £39 (was £39)
Koers £31
Onderwaardering 21%
Omzet groeit met 36%, de EBITDA met 50% en de EPS met 85%. Dat kan twee dingen betekenen; het is een opkomend techbedrijf óf het had vorige jaar nauwelijks iets verdiend (dan is het makkelijk deze percentages halen). Alleen in dit geval had Smurfit Kappa vorig jaar een record jaar en verkoopt het nog steeds kartonnen dozen 😎. Dat vind ik echt super cool.
Knipperlichtrelatie
In november 2017 begon mijn Smurfit Kappa positie (£22). Januari 2019 smaakte naar meer Smurfit (£21). In februari 2021 verkocht ik mijn positie op £41. Zie eventueel Transactie Mania!. Een maand later was de koers gezakt naar £29. Dus ik heb alweer een paar maanden Smurfit Kappa. Ik denk dat de rest van de wereld de komende maanden weer wakker wordt en gaat zien dat het bedrijf echt meer waard is.
Thor Industries
Fair value $133 (was $133)
Koers $90
Onderwaardering 32%
Inmiddels mijn grootste positie. Korte recap van de sleurhutten-business. Omzet plus 35%, winst plus 92%. Dat is net als de kartonnen dozen toch best netjes…
Sleurhutten on steroids
Dit jaar gaat er zo’n $19 per aandeel winst gemaakt worden. Dat is nog geen koers/winst verhouding van 5. Maarja ook hier is het feest echt tijdelijk. De supply chain zorgt ook bij Thor dat er moeilijk door de backlog heen gewerkt kan worden. Mist net dat ene schroefje 😝.
In de intro van dit artikel zei ik het al, het gaat om de baseline van Thor, net als bij BMW. Ik verwacht een ‘normale’ winst van ca $10-$13 de komende jaren en daar is de fair value op gebaseerd. Het zal vast wel weer een jaartje feest worden maar met een stevige recessie en oplopende rentes zakt de winst ook fors terug.
Zalando
Fair value €80 (was €94)
Koers €27
Onderwaardering 67%
Last but not least… Al hoewel… De fair value heb ik op basis van nieuwe inzichten uit de kwartaalcijfers naar beneden bijgesteld. De oorspronkelijke analyse en eerdere update vind je hier: Analyse Zalando en Update Zalando Q3 2021.
Watskeburt?
Ik heb de groei overschat en dat is een beetje hetzelfde verhaal als bij JET. Natuurlijk valt Zalando wat terug ten opzichte van het coronajaar. En natuurlijk zijn consumenten terughoudender geworden. Maar dat de groei volledig zou wegvallen had ik niet verwacht. En in dit geval betekent het iets significants voor de lange termijn. De jaarlijkse gemiddelde groei van meer dan 20% kan niet waargemaakt worden. Ook in de toekomst zal het zo nu en dan tegen zitten en zal de groei tot onder de 20% zakken verwacht ik.
Alleen als ik naar de koers kijk en de potentie maak ik mij niet zoveel zorgen natuurlijk. Maar belangrijker is nog dat ik in de kwartaalupdate ook gewoon heel veel positieve aanknopingspunten voor de lange termijn zie.
Zalando voert minimale bestelwaarde in voor bezorging. Dat is naar de klant goed uit te leggen en bovendien zie je dezelfde trend bij andere online shops of platformen. Qua concurrentie drukt het dus niet zwaar op Zalando. Het zorgt wel voor meer marge natuurlijk en dat is mooi.
Zalando is ook Zalando Plus (een soort subscription voor extra dienstverlening, net als select van Bol.com) aan het uitrollen en dat slaat enorm aan. Inmiddels hebben ze 1,5 miljoen abonees en rollen ze het komende tijd in meer landen uit.
Verder blijkt afgelopen kwartaal ook dat ze blijven investeren in het logistieke netwerk, in AI, overnames en operationele efficiency. De onderliggende business is bij Zalando gewoon helemaal in orde.
The End
Zo….. Alle bedrijven in mijn portefeuille besproken. Een volgende keer doen we minder, maar meer “in- depth”.
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
Hoe vergaat het met de aandelen die je hebt verkocht? Wat was er gebeurd als je dat niet had gedaan?
Je kijkt ongetwijfeld naar het rendement op je aankopen. Dat is het rendement dat, ongerealiseerd, in je portefeuille staat. En wanneer je een aandeel verkoopt vier je feest over het gerealiseerde rendement. Of uithuilen, dan kan ook…
Bij mij werkt dat niet anders. Dus vandaag kijk ik naar het rendement op mijn verkochte aandelen, als ik ze niet verkocht had. En dat ziet er vanaf begin 2020 zo uit
Waarom vanaf 2020? Vanaf dat moment heb ik relatief veel verkocht. In 2019 heb ik zelfs geen enkele verkooptransactie gedaan.
Veel getallen en aandelen, dus we lopen ze even door.
Algemeen
Van 2020 tot nu heb ik in 27 maanden 20 keer op de verkoopknop gedrukt. Dat had ik 5 keer beter niet kunnen doen. Althans… Dat ligt dan weer aan het rendement op het alternatief. Maar we gaan het niet ingewikkelder maken dan nodig.
Ik heb niet gecorrigeerd voor valuta effecten en geen dividenden meegenomen. Dus de pietjes precies komen er vandaag wat slechter vanaf. Maar beleggen gaat over “ongeveer” en dat is wat ik heb gedaan.
Ik wil tenminste 10% jaarlijks rendement op mijn geld. Alles eronder is groen gemaakt in de tabel en daarmee dus een “succesvolle” verkoop. en de gele hebben >10% opgeleverd.
Je zou kunnen zeggen dat het in 75% van de keren goed is gegaan en dat ik met de 20 transacties gemiddeld 20% negatief jaarlijks rendement heb misgelopen. En volgens mij ben ik nu voor het eerst blij om iets te zijn misgelopen.
Maar laten we de verkopen eens nader bekijken. Per categorie.
Categorie 1. Had ik beter niet kunnen verkopen
De meest in het oog springende… Hunter Douglas. Het bedrijf had destijds een forse onderwaardering. Het eerste overnamebod haalde nog lang niet mijn fair value. Ik dacht echter dat het bod gewoon doorgang zou vinden. Het overgrote deel van de aandelen was al in handen van één aandeelhouder en ik had niet verwacht dat andere aandeelhouders daar roet in het eten zouden gooien. De aandelen heb ik dus verkocht. Die analyse heb ik destijds in een paar minuten gedaan en is achteraf gezien totaal verkeerd geweest. Het bod is uiteindelijk enorm verhoogd naar €175. Het is niet alleen de wijsheid achteraf die het allemaal logisch maakt. Ik had destijds ook verstandiger moeten zijn. Een bod dat nog ver van mijn fair value af zit heeft natuurlijk gewoon een grote kans op verhoging. Ook als de meerderheid van de aandelen al in bezit van de overnemer zijn. Ik had enkele maanden af kunnen wachten en als er geen hoger bod kwam was er nog geen man overboord.
Babcock International heb ik destijds verkocht omdat er allerlei ellende in de boeken stond. Er zou fors moeten worden afgeboekt. Het was sowieso al lange tijd onrustig met elk kwartaal nieuwe tegenvallers. Ik heb destijds besloten te verkopen omdat ik niet meer kon vertrouwen op de cijfers en het management. Hoewel de koers redelijk is hersteld na mijn verkoop, sta ik er nog wel achter. In het vervolg zou ik in vergelijkbare situaties hetzelfde doen. Het kan namelijk ook erg verkeerd aflopen in dit soort situaties.
Deere is een super mooi bedrijf dat al meerdere jaren ijzersterk presteert. Iets meer dan een jaar geleden was de fair value echter wel bereikt en daarom heb ik verkocht. In afgelopen jaar is Deere uitstekend blijven presteren en heeft de winst en de outlook wederom verhoogd. Ik heb daardoor afgelopen jaar wat rendement misgelopen. Niet dramatisch, maar toch. Het toont vooral aan dat het nooit kwaad kan om ijzersterke bedrijven in je portefeuille te hebben, ook al is het niet meer spotgoedkoop.
Tot slot AMG. Dat heb ik in twee etappes verkocht. En dat is eigenlijk vrij eenvoudig. Ik had namelijk het idee dat ik redelijk kon voorspellen hoe de komende jaren van AMG eruit zouden gaan zien. Maar elk kwartaal zat ik er naast. Ik ben er achter gekomen dat ik de business, de markt en het bedrijf gewoon net niet goed genoeg begrijp. En dan is het altijd goed om het niet in portefeuille te hebben. Anders ben je aan het hopen en speculeren.
Categorie 2. Kopen, verkopen, kopen
KION en Smurfit Kappa heb ik verkocht omdat ze boven de fair value noteerde. Kort daarna zijn beide koersen fors naar beneden gegaan. Beide heb ik op lagere niveaus, ca. 30%, teruggekocht. Prima en niks mis mee dus. Het paste ook bij mijn voornemen om ’te dure’ posities sneller van de hand te doen voor goedkopere alternatieven. Maarja als ze dan zelf weer goedkoop worden dan mogen ze weer jaren in portefeuille 😁.
Categorie 3. Afbouwen
De combinatie van een grote positie zonder al teveel onderwaardering is niet ideaal natuurlijk. Vaak wordt de positie relatief groter door koersstijgingen en daardoor uiteraard de onderwaardering kleiner. Afbouwen is dan een prima optie. Bij de eerste transactie van Johnson Matthey was dat het geval. De positie had nauwelijks onderwaardering meer maar was wel 8% van mijn portefeuille.
Ook bij Ahold en Archer-Daniels Midland speelde dat. Bij ADM was de positie inmiddels zelfs boven de 10% gegroeid.
Dat ik de posities niet direct sluit is omdat ik er op lange termijn nog veel vertrouwen in heb. Het zijn ijzersterke bedrijven met een goed businessmodel, tegen een redelijke prijs. En je krijgt het nou eenmaal niet altijd voor elkaar om 20 extreem ondergewaardeerde aandelen te vinden. Tenminste, ik niet.
Categorie 4. Weg vertrouwen
Soms blijkt mijn analyse gewoon niet juist, of niet goed genoeg. Dat was bij IBM het geval. De kracht van IBM was bij nader inzien toch niet zo sterk als eerder gedacht. Dat verlaagt niet alleen de fair value, maar het zorgt er ook voor dat er niet meer wordt voldaan aan mijn belangrijkste voorwaarde om ergens in te beleggen. Namelijk een sterk businessmodel. Prijs is pas stap 2.
Bij Randstad gebeurde hetzelfde maar dan net een beetje anders. Randstad heeft een heel goed businessmodel en het traditionele cyclische is er al enige tijd af. Dat zag ik toen ook al en daarom vond ik het een interessante belegging tegen een goede prijs. Maar er ontbrak een belangrijk onderdeel in mijn analyse. De beperking op het cyclische karakter is goed bij tegenwind, maar als de wind mee zit dan heb je er ook niet extreem veel aan. Het opwaartse effect is ook beperkt gebleken en dat maakte dat ik destijds de fair value negatief heb bijgesteld.
De tweede transactie in Johnson Matthey zat in deze categorie. Het vertrouwen in de toekomst en het management viel weg. Ook genoeg reden om te verkopen. In dit artikel van een toen sta ik daar bij stil Update Johnson Matthey
Categorie 5. Te duur
Dat is de eenvoudigste categorie. Een aandeel wordt te duur dus mag het de deur uit. Basic-Fit, ING, PostNL en Veolia. Allemaal sterke bedrijven met goede resultaten de afgelopen jaren en vooral de komende jaren. Maar dat weet iedereen inmiddels wel en zit het dus ook in de prijs verwerkt.
Conclusie
Ik ben al met al best tevreden met het lijstje verkopen. Hunter Douglas heeft mij geleerd meer geduld te hebben bij overnamesituaties en om ook dan eerst te analyseren. Aan de andere kant bevestigt het mijn voornemen om bedrijven zonder onderwaardering sneller van de hand te doen. Niet rigoureus, maar maanden wachten op iets wat niet gaat komen heeft ook niet zoveel zin.
Mijn strategie blijft: buy and hold, tot een gek de hoofdprijs betaalt…
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
In deze hectische markt zijn er ook nog kwartaalcijfers. En wat blijkt… de wereld draait nog gewoon door. Afgelopen week waren er cijfers van Thor Industries, BMW en DocuSign. Daar lees je hier vandaag over.
En mocht je het gemist hebben… Over dips, crashes, correcties en bear markets heb ik het vorige week gehad in de podcast van Jong Beleggen. Ook hebben we het in de aflevering over het effect van oorlogen op aandelenmarkten. https://jongbeleggendepodcast.nl/91-dip-correctie-crash-en-bear-markt
De effecten van de oorlog in Oekraïne zijn natuurlijk nog niet volledig terug te zien in de cijfers. Maar de stijgende inflatie en de problemen in de productie en distributieketen zijn niet nieuw. Dat is alleen tijdelijk wat uitvergroot door die meneer in Rusland.
Oorlog, inflatie, logistieke problemen… De effecten zijn tijdelijk en voor de korte termijn. Korte termijn is voor mij alles tot 2-3 jaar. Dat lijkt lang, maar de waarde van bedrijven zit echt in de lange termijn en niet in wat er in het hier en nu speelt. Er is altijd wel wat… Over 10 jaar ook.
In de kwartaalcijfers kijk ik dus weer naar hoe het businessmodel in deze tijden functioneert en wat dat betekent voor de lange termijn.
BMW
Voor de prijs van een halve tank benzine heb je inmiddels een heel aandeel BMW. Niet dat je iets aan deze info hebt… Maar ik vind het ene duur en het andere goedkoop.
Dat gezegd hebbende… Laten we naar de cijfers kijken.
Ondanks alle problemen en chiptekorten gaat BMW als een speer. Record verkoopaantallen, omzet en winst. En ook nog eens recorduitgaven voor R&D, 6,3 miljard. Dat gaat bijna volledig in de ontwikkeling zitten van elektrische auto’s. Op dit moment is 13% van de verkopen elektrisch bij BMW, in 2030 moet dat 50% zijn. Dat lijkt allemaal ‘on track’ te zijn en de huidige marges maken het mogelijk om de komende jaren te blijven investeren in de toekomst. Alles ziet er super solide uit en in deze kwartaalupdate worden al mijn aannames weer bevestigd.
In 2021 was er een winst per aandeel van €18,77 en het dividend wordt verhoogd naar €5,40 per aandeel. Dit soort cijfers trek ik niet door voor de komende 10 jaar. Hier en daar krijgen we een recessie en zakt de winst in. Maar met een koers onder de €80 ben ik blij met BMW in mijn portefeuille en staat het op de nominatie om bijgekocht te worden.
Thor Industries
Thor sleept een luxe-probleem met zich mee. Teveel orders. Inmiddels is de backlog opgelopen tot meer dan $17 miljard. Ter vergelijking; de omzet in Q2 was $3,9 miljard. Het is redelijk verklaarbaar dat de backlog zo is opgelopen. De supply-chain issues zorgen voor te weinig aanvoer van materialen en aan de andere kant blijft de vraag naar de producten enorm hoog. Thor moet in een overdrive om de backlog weg te werken. En daar ontstaat ook gelijk het risico…
De brandstofprijzen stijgen, de rentes gaan waarschijnlijk oplopen en de kans op economische achteruitgang is heel reëel. En juist dat zijn de drie grootste factoren die de vraag naar campers verlaagt. En een bedrijf in opschalende productiemodus in deze macro omgeving geeft zorgen voor dit effect:
Een overproductie wanneer de vraag gaat afnemen. Terugschroeven van de productie kan, maar dat is voor zo’n grote organisatie geen draai aan één knop.
Het is heel positief dat Thor precies aan dit onderdeel veel tijd besteed in de communicatie richting aandeelhouders. Ze proberen het voorraad effect te managen zodat er geen overshoot ontstaat. Vooralsnog lijken dit tijdelijke problemen die ongetwijfeld enig effect gaan hebben, maar het doet niks af aan het businessmodel van Thor en de markt waar ze in zitten.
De cijfers? IJzersterk. Thor lijkt af te gaan op een winst per aandeel van >$15. En net als bij BMW gaat dit feest niet de komende 10 jaar duren. Hier en daar zal er terugval zijn in de vraag door economische tegenwind. Maar ook hier geldt… Een koers van <$90 voor één van de sterkste bedrijven uit dit segment met gunstige lange termijn vooruitzichten, staat op de nominatie om bij te kopen.
DocuSign
Gisteravond cijfers en die waren sterk. Alleen de outlook?! Hoe hadden ze dat bedacht? Ook analisten in de earnings call konden er niet echt chocola van maken.
Het was al bekend dat er enige terugval zou zijn post corona. Ook had DocuSign al aangekondigd dat ze eerst de salesteams klaar moesten maken voor de nieuwe wereld post corona. Dus de korte termijn verwachting was al iets gedempt. Allemaal prima, maar toen kwam de outlook. Eerst even voor de context: DocuSign heeft een net retention van 112-119%. Als iedereen bij DocuSign stopt met de verkoop aan nieuwe klanten, dan zorgen de bestaande klanten voor 12-19% groei. En dan nu de outlook… 18% omzetgroei.
Huh?! Wat doen al die sales-mensen dan in 2022? Precies dat vroeg de analist van Morgan Stanley ook. Nou ja, hij verwoordde het iets anders.
“…if net revenue retention stays in the typical 112% to 119% range, it almost feels like there’s limited implied new customer acquisition.”
Het antwoord was dat DocuSign zich richt op nieuwe klanten in aantallen. Want die gaan in potentie meer geld uitgeven in de toekomst. Het is niet persé belangrijk dat die nieuwe klanten direct bijdragen aan meer omzet.
Dat klinkt best logisch en slim. Alleen afgelopen jaren was natuurlijk niet anders. En toen was de omzetgroei >40% per jaar. Dus ik ben niet overtuigd. Ik heb alleen wel één belangrijk aanknopingspunt in de historie van DocuSign. Als ik de laatste 12 kwartalen van DocuSign bekijk dan overtreffen ze alle keren de consensus revenue en de eigen forecast. Ook dit kwartaal deden ze dat. Ze overtreffen tussen de 3% en 7%, met een gemiddelde van 5%. Vrij consistent dus.
Ok, dus het management van DocuSign geef ik het stempel conservatieve voorspellers. Als we de outlook verhogen met 5% dan kan ik er al weer een beetje chocola van maken namelijk. Dan staat er namelijk een omzetstijging van 24% op de rol voor 2022. En dat kan ik wel plaatsen binnen de net retention rate en de beperkte aanvullende groei omdat de salesteams zich gaan aanpassen.
Voor de lange termijn is er vooralsnog niks veranderd voor DocuSign. Maar ik ga de komende kwartalen wel kijken hoe de omzetgroei er uit gaat zien. Ergens richting het eind van dit jaar moeten het herstructureren van de sales inspanningen z’n vruchten gaan afwerpen. We zullen zien…
En tot die tijd ga ik er vanuit dat dit kapot is in de boardroom van DocuSign 😉:
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
Veel transacties deze week. Eigenlijk een kleine renovatie van mijn portefeuille…
De posities zonder onderwaardering heb ik verkocht, ING, Smurfit Kappa en Veolia. Posities met onderwaardering heb ik bijgekocht, Alstom, Berry, Thor en Zalando. En één nieuwe positie, DocuSign.
Verkocht
Al enige tijd staan deze aandelen rond de fair value. Ik heb niet direct veel ondergewaardeerde nieuwe alternatieven. Maar in mijn portefeuille zitten wel posities met een opgelopen onderwaardering. Ik heb dus besloten om het geld te verplaatsen waar het beter kan renderen. Daarmee stap ik tijdelijk af van mijn strategie om 20 posities aan te houden. Daarnaast blijft er nog wat cash beschikbaar om gebruik te maken van mooie kansen die ongetwijfeld weer gaan komen.
Veolia
Een jaar geleden gekocht voor €19,91. Veolia was toen erg ondergewaardeerd, de robuuste groei werd zwaar onderschat en er werd druk op de marges verwacht. Ik vond dat een heel onlogische analyse en zag dat anders. Het management was overigens ook positief over de toekomstige ontwikkelingen. En met name de overname van Suez is heel krachtig geweest. De consensus van de verwachtingen zijn inmiddels bijgeschaafd en op realistisch niveau wat mij betreft. De koers van €33 is dan ook rond fair value.
In januari had ik reeds een deel van Veolia verkocht voor €32,43 (ook aangegeven in het artikel Fair values januari ’22). En nu in februari de hele positie verkocht voor €33,02.
Met een uiteindelijk rendement van ca. 72% in een jaar ben ik natuurlijk dik tevreden! 😎
Smurfit Kappa
Eind 2017 gekocht voor £22,10 en begin 2019 bijgekocht voor £21,00. Het leek in die tijd alsof de e-commerce groei niet mee was genomen in de waarderingen. Er zat nauwelijks groei of margeverbeteringen in de verwachtingen. De afgelopen jaren heeft Smurfit sterk gepresteerd en daarmee is de koers ook gestaag opgelopen richting de fair value.
Afgelopen week verkocht voor £40,51. Per saldo een rendement van iets meer dan 100%. Dus hier kan ook een positief vinkje achter ✅.
ING
Over ING heb je vorige week kunnen lezen, Fair values februari ’22. Op €13,20 mijn totale positie gesloten. Vooral het bijkopen van ING in april 2020 op €4,67 heeft voor een mooi rendement gezorgd. De jaren daarvoor waren vooral dividendopbrengsten.
Bijgekocht
Door de verkochte posities had mijn portefeuille ca. 14% cash. Daarvan gaat dus een deel naar mijn bestaande posities met relatief grote onderwaardering.
Alstom
De analyse van Alstom heb je kunnen beluisteren in deze aflevering van Jong Beleggen. De fair value en de uitgangspunten zijn wat mij betreft nog ongewijzigd, alleen is de koers wel gezakt. Ik heb op €25,99 mijn positie vergroot van 4% naar 6% van mijn portefeuille.
Berry Global
Onlangs heb ik een positie genomen in Berry Global, dit heb je kunnen lezen in Beleggen in plastic. Daarna is de koers verder weggezakt. Een mooi moment om mijn positie te vergroten van 4,4% naar 6% op een koers van ca. $63
Thor Industries
In het artikel Fair values februari ’22 kon je lezen dat de recente ontwikkelingen bij Thor mijn fair value sterker hebben onderbouwd. Thor deze week bijgekocht waardoor mijn positie van ca. 5% naar 6% is verhoogd.
Zalando
Een beetje hetzelfde verhaal… De afgelopen tijd is de koers weggezakt en heb ik geen reden gezien om mijn fair value aan te passen. Mijn positie in Zalando ook verhoogd naar 6% van mijn portefeuille. Mijn oorspronkelijke analyse van Zalando lees je hier Analyse Zalando en hier Update Zalando Q3 2021. De hoofdlijn van de analyse staat nog steeds.
Nieuwe positie
Door het verkopen van 3 posities had ik nog maar 17 posities over. Ik ben onlangs een aantal nieuwe aandelen gaan volgen en vandaag heb ik daar één van aangekocht zodat ik nu 18 posities in mijn portefeuille heb.
DocuSign
Dit vind ik echt een super interessant bedrijf. De basis van het bedrijf ligt in de digitale handtekeningen oftewel E-signatures. Het is de marktleider met ca. 70% marktaandeel. Het gemak van een digitale handtekening ten opzichte van printen, inkt en scannen is natuurlijk heel logisch. Maar belangrijker is nog de wereld die daarna komt. Overeenkomsten managen, met software en AI. En dat is waar DocuSign verder in groeit.
Voor (grote) bedrijven is het slim en efficiënt beheren en managen van je overeenkomsten belangrijk maar tegelijkertijd tijdrovend en complex gezien de hoeveelheid overeenkomsten. Het automatiseren van die wereld gaat enorme kostenvoordelen opleveren. Als marktleider investeert DocuSing by far het meeste in de doorontwikkeling van deze bestaande en ook nieuwe producten.
Post Corona lijkt de groei iets af te vlakken. Nog steeds groeide de omzet van DocuSign afgelopen kwartaal met >40% en de operating cash flow met >80%. De net retention ligt op 120%, oftewel bestaande klanten geven 120% uit ten opzichte van het jaar daarvoor.
Binnenkort zal ik uitgebreider stil staan bij mijn analyse van DocuSign. Maar het belangrijkste argument om DocuSign nu te kopen is in één oogopslag te zien in deze grafiek.
Het bedrijf was niet lang geleden overgewaardeerd in mijn ogen. Alsof de sterke stijging dankzij het corona effect voor altijd doorgetrokken kon worden. Dat is natuurlijk niet het geval. Maar DocuSign heeft voor bedrijven enorme voordelen, ook in een wereld zonder Corona. De afstraffing, nu de groei iets terugloopt, is in mijn ogen overdreven.
De fair value van DocuSign heb ik op ca. $225 staan. Die waarde is natuurlijk bijzonder onzeker bij een groeibedrijf als DocuSign. Er kan zoveel gebeuren in de toekomst waardoor de fair value bijgesteld moet worden. Ik heb al mijn uitgangspunten genoteerd en ga die in de loop van de tijd analyseren en bijstellen. Zo probeer ik steeds meer gevoel te krijgen bij de fair value van DocuSign. Voor nu zit er voor mij in ieder geval voldoende onderwaardering in om een positie te nemen van ca. 4% van mijn portefeuille.
Tot slot
Na deze renovatie kijk ik tevreden naar mijn portefeuille. Er zit meer onderwaardering in het totaal en ik heb een mooie nieuwe groeier erbij. Heb ik toch al een beetje mijn goede voornemen uit De nieuwe hype die later geen hype blijkt te zijn… gerealiseerd met de aankoop van DocuSign. En er staat nog ca. 4% cash aan de zijlijn om binnenkort nog wat te kopen.
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
Een kartonnen rietje in je milkshake. Houten bestek bij je lunch to-go. Bleeeh… 🥴 Ik kan er ook niet aan wennen. En ik ben niet de enige want ik moet de eerste nog tegenkomen die het een fijner alternatief vindt voor plastic rietjes en bestek. Maar duurzaamheid gaat voorop. Dat maakt mijn kartonnen rietje niet lekker, maar er zijn nou eenmaal grotere belangen op aarde dan mijn smaakbeleving 🤷♂️.
Hoe ik van het rietje in mijn milkshake naar een nieuwe positie in mijn portefeuille kom lees je in dit artikel.
Plastic in het verdomhoekje
Er zit ook een gekke tegenstelling in de papier vs. plastic discussie. Het produceren van plastic is veel milieuvriendelijker dan papier. Het produceren van papier stoot drie keer zoveel CO2 uit en het kost vier keer zoveel energie. En de productie van plastic levert 80% minder afval op dan het produceren van papier.
En als we het dan gebruikt hebben dan gaan we recyclen. Het recyclen van plastic kost slechts 10% van de energie vergeleken met papier. Daar komt nog bij dat niet alle papier gerecycled wordt. Vieze pizzadozen of ander papier en karton met etensresten moeten bij het restafval. En dat gaat rechtstreeks de verbrandingsoven in.
Ondanks al deze duurzaamheidsvoordelen van plastic hangt er altijd een negatief sentiment rond plastic. Behalve bij de rietjes en het wegwerpbestek 😇. En dat komt door één effect… Plastic soep.
Afbeelding van de plasticsoupfoundation.org
Plastic in de natuur is een ramp voor mens, dier en milieu. We verwachten dat er in 2025 meer plastic is dan vis! Veel van die plastic rommel komt van het ‘eenmalig gebruik plastic’. Inderdaad de plastic rietjes en bestekjes. Maar ook plastic tasjes, drinkflesjes, etc. Daarom heeft Europa veel van deze plastic producten vorig jaar verboden. En dat is logisch en een goede zaak.
Uuuh maar Dennis… Je schrijft toch over beleggen? Ja, ja… Daar kom ik zo… Ik ben gewoon een kort verhaal lang aan het maken 😉
Plastic uit het verdomhoekje?
Ondanks de nadelen van plastic in de natuur, neemt het niet weg dat we de materiaalkeuze voor verpakkingen en gebruiksvoorwerpen in de brede context moeten blijven zien. En binnen de hele keten. Daarin is niet het ene materiaal slecht en het andere alleen maar goed. Er zit veel duurzaamheidslogica in het gebruik van plastic. En daarom verwacht ik ook dat plastic nog steeds een mooie toekomst heeft. Wel met de uitdagingen die daarbij horen. We moeten namelijk plastic maken met gerecycled plastic en ook dat plastic weer recyclen. Dat is een enorme uitdaging want we recyclen nog niet een derde van wat we produceren. De rest wordt verbrand (bij het restafval). Als we in dit tempo doorgaan wordt in 2050 slecht iets meer dan de helft gerecycled. En dat is echt veel te weinig. De hoeveelheid geproduceerd plastic gaat namelijk, naar verwachting, verdrievoudigen tot 2050.
De EU heeft in de Green Deal ook veel aandacht voor plastic (de Green Deal kwam ook terug in de podcast aflevering over Alstom). Er komen maatregelen en initiatieven om plastic duurzamer te maken. Plastic-tax, verplicht gebruik van recyclebaar plastic en maatregelen om meer plastic gerecycled te krijgen. Het doel is niet om af te komen van plastic. Hier vind je eventueel meer interessante informatie. Green Deal Monitor
Dus?
We gaan dus de komende jaren meer plastic gebruiken. Plastic heeft in bepaalde gevallen duurzaamheidsvoordelen ten opzichte van alternatieven. Maar als je als plastic fabrikant wil overleven moet je voorlopen op de duurzaamheidsgedachte van deze industrie. Op middellange termijn is er anders geen bestaansrecht meer voor je.
Kijk, dat begint op beleggen te lijken ✅.
Welk aandeel?
De hele materialen- en recycle wereld volgde ik al. Inclusief de plastic tegenstrijdigheid. Als belegger heb ik Veolia al, die zijn al bezig met innovatie op het gebied van afval, schadelijke stoffen en recyclen. Heel veel verder dan dat was ik nog niet gekomen, vooral door gebrek aan interessante ideeën of bedrijven.
Tip van Mees
Tot Mees Bovelander (uit de community van Jong beleggen) een van z’n holdings tipte. De #35 op de lijst van meest verantwoordelijke Amerikaanse bedrijven, op ESG gebied (environmental, social, and corporate governance). Een bedrijf dat in rap tempo het waterverbruik en CO2 uitstoot reduceert, zijn materialen binnenkort voor 100% recyclebaar heeft. Ze zijn onderdeel van de “Alliance to End Plastic Waste” en doen mee in de “Operation Clean Sweep” om plastic uit de natuur te krijgen. Dit bedrijf groeide vanaf 2015 met gemiddeld 19% per jaar. Is de grootste in de markt waardoor het kostenleiderschap heeft.
Berry
Het bedrijf? Berry Global Group. Ze maken plastic verpakkingen en het past in mijn kijk op duurzaamheid. Het is ook erg defensief gebleken. In tijden van crisis blijven de prestaties op orde. Dat is ook niet zo gek, want ook als het crisis is koop je spullen met een verpakking eromheen. Wasmiddel, medicijnen, shampoo, tandpasta, etc.
Competitief voordeel
In eerste instantie lijkt het misschien eenvoudig om in de markt te komen en ook plastic verpakkingen te maken. Maar ik denk niet dat Unilever, Procter & Gamble of Coca Cola diverse nieuwe kleine plasticfabrikanten gaan zoeken. Die willen een grote wereldwijde partner die goedkoop en duurzaam kan produceren. Prijs en schaal betekenen in dit geval een moat. Kleinere fabrikanten worden ook actief overgenomen. Bij die overnames ontstaan aan de lopende band synergievoordelen door het in te bedden in de bestaande efficiënte organisatie.
Prijs en analyse
Dat aandeel zal wel duur zijn zou je denken. Maar het heeft een forward P/E van onder de 10. Daar moet iets aan de hand zijn dacht ik. Dus ik ben het bedrijf gaan analyseren. Mijn conclusie: Goed management met bewezen track record, competitief voordeel en moat zijn aanwezig, gunstige groeivooruitzichten, het is een winnaar van morgen in deze industrie, ze hebben solide marges en een goede bedrijfscultuur (voor een low cost industrial). Na zoeken en graven stond achter al deze onderdelen nog steeds een ✅.
Er is wat mij betreft één bedrijfsrisico. De relatief hoge schuld. Ze hebben de debt to ebitda ratio afgelopen jaar verlaagd van 4,3 naar 3,8. Dit valt binnen hun eigen range van 3,0 – 3,9, maar is desondanks aan de hoge kant. Berry heeft een stabiele business en heeft veel vaste assets. In die situatie in een hogere schuld goed te verantwoorden. Het is wat mijn betreft dus geen risico voor de continuïteit van het bedrijf. Het betekent echter wel dat er op korte termijn een rem zit op kapitaal voor toekomstige overnames en investeringen in groei. Ook geen ramp, maar wel iets om rekening mee te houden. Daarnaast kunnen langdurig oplopende rentes de marges onder druk zetten. Voorlopig is dat nog niet aan de orde omdat veel leningen voorlopig niet aflopen. En recent hebben zij nog kunnen financieren tegen ca. 1,5% rente.
Fair value
$104. En daar is niet zoveel groei voor nodig, zo’n 4%-6% per jaar. De koers is ca. $73. Daarom heb ik op 19 januari een positie in Berry Global Group genomen, voor ca. 5% van mijn portefeuille.
Tot Slot
In mijn vorige artikel De nieuwe hype die later geen hype blijkt te zijn… gaf ik aan op zoek te zijn naar positie #20. Dat is dus voor nu gelukt. Het zoeken naar de hype gaat natuurlijk nog steeds door 😁.
En zonder de tip van Mees Bovelander was het niet gelukt. Sowieso complimenten aan Mees omdat hij zijn ideeën en analyses kan onderbouwen met wetenschap, gedegen onderzoek en theorie. Dat is in tegenstelling tot beleggingswijsheden, adviezen, analyses en meningen uit de losse pols waar het internet tegenwoordig mee vol staat. Vaak door mensen die geen idee hebben waar ze het over hebben, maar zich wel zo voordoen.
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
Ken je het gevoel dat je geen geschikt aandeel kan vinden voor in je portefeuille? Dat ik precies wat ik nu heb. De laatste plek in mijn portefeuille krijg ik niet opgevuld. Het is dus tijd om anders te kijken en mijn horizon te verbreden. En dat is nodig want er staan nog een aantal posities in mijn portefeuille rond of boven de fair value. Mocht je het vorige week gemist hebben, hier het artikel over de fair values januari ’22.
Nou vind ik het niet erg dat ik een tijdje 19 aandelen heb in plaats van 20. Zoveel maakt dat ook niet uit. Wat ik wel vervelend vind is dat ik tussen al die duizenden bedrijven niet zoveel interessants zie. Dat kan niet waar zijn, dus ik ben bij mezelf te rade gegaan.
Wat blijkt? Ik sluit een grote groep aandelen uit. En is dat wel terecht?
Issues uit het verleden
Alles wat je in het verleden meemaakt vormt je tot wat je nu bent. Zo ook in mijn “beleggings leven”. De afgelopen jaren heb ik veel aandelen langs zien komen die ’the next big thing’ zouden zijn. Waarschijnlijk ken je de historie van de dot-com bubbel wel. Maar dit soort overdreven waarderingen zijn er altijd wel ergens.
2008-2010 Renewable energy
In de eerste 2-3 jaar dat ik ging beleggen (2008-2010) was er hype rond renewable energy. Op dit moment is die categorie ook niet bepaald goedkoop, maar dat is nog niks vergeleken met toen. First Solar was toen ‘het’ aandeel om te hebben. We gingen namelijk massaal gebruik maken van zonne energie. Dat was niet alleen toen super logisch, het blijkt uiteindelijk ook waarheid geworden. Sterker nog, de hoeveelheid opgewekte zonne energie stijgt nog steeds.
Maar het aandeel? In 2008 boven de $300, in 2009 en 2010 zo rond de $125-$150. In die tijd werd er alleen nog geen euro verdiend. In 2012 zijn we gaan zien dat geld verdienen met zonne energie iets anders is dan de gedachte dat zonne energie een goed idee is. Koers? $11. Inmiddels is First Solar een grote speler in de zonne energie, maken ze winst en groeien ze nog steeds hard. De koers vandaag, 14 jaar later: $84.
Naast First Solar zijn er nog tal van vergelijkbare renewable energy voorbeelden. Wat ik geleerd heb is dat een logische toekomstverwachting (schone energie) en een goed businessmodel (geld verdienen) niet vanzelfsprekend gelijk opgaan. 2008-2010 was echt een renewable energy hype. Hypes… daar wou ik in mijn beleggings carriere wegblijven!
2010-2012 Veilige havens
In deze jaren zitten we nog middenin de naweeën van de financiële crisis. De banken en verzekeraars lijken er wel weer bovenop te komen, maar nu hebben we een staatsschuldencrisis. Het lijkt er op dat de schulden van bepaalde landen niet meer betaalbaar zijn. Griekenland is inmiddels technisch gezien failliet. De rentes op staatsobligaties vliegen de pan uit. Voor de zuidelijke eurolanden tot boven de 6%-7%. En voor Griekenland tot boven de 30%.
Waar moesten we vooral in beleggen? Goud! En dan niet persé fysiek goud, dat rendeert namelijk niet echt. Maar wel in de goudmijn bedrijven. De vraag naar goud zou namelijk alleen maar toenemen aangezien de financiële onzekerheid nog lange tijd zou aanblijven. En met de kredietcrisis vers in het geheugen konden we ons daar alles bij voorstellen. Goud behoudt zijn waarde en het een was een hedge tegen inflatie. De centrale banken waren toen namelijk record hoeveelheden geld in de economie aan het pompen. Dat die hoeveelheden later ruimschoots werden overtroffen wisten we toen niet. We waren toen namelijk vooral bang voor het omvallen van de euro. Het was reëel in die tijd, geen bangmakerij of onnodige onrust. Goud was het logische veilige alternatief.
Barrick Gold was ‘de’ gold pick van dat moment. Het was de grootste en meest geografisch gespreide en daardoor minder risicovol. Bovendien had Barrick een enorme pijplijn aan nog te delven goud. De koers ging van ca. $30 in 2009 naar ruim $50 in 2010. En vanaf dat moment kon het alleen maar meer worden, $50 was een koopje, ondergewaardeerd en een mooie kans om in te stappen voor de lange termijn. Na 2012 gingen we toch langzaam aan die schuldencrisis oplossen en er kwam iets meer vertrouwen. Koers nu, tien jaar later: $19. En het is nog steeds een uitstekend bedrijf, net als toen. Alleen is de vraag naar goud niet zo exponentieel toegenomen als toen gedacht.
Wederom is dit één voorbeeld. Maar de veilige havens en zogenaamde ‘hard assets’ waren in die tijd ‘de’ plek om toekomstig rendement te halen. Er waren talloze voorbeelden. Voor mij een nieuwe bevestiging; wegblijven van hypes!
2013-2014 3D Printen
Nog ééntje dan… Door deze categorie heeft menig belegger een grote deuk in z’n portefeuille gekregen. 3D printen stond in de startblokken om booming te worden. De techniek was namelijk zover dat het behalve industrieel ook voor consumenten gereed was. Qua formaat en voorzichtig ook qua prijs. Wel in de beginfase, maar juist daarom was dit ‘het’ moment. Het werd vergeleken met de opkomst van normale printers in de jaren ’90. Die waren eerst ook alleen voor de industrie en later voor consumenten. In die ontwikkeling waren er ook veel criticasters die aangaven dat printers nooit bij consumenten thuis zouden komen. Die vlucht is toen echter extreem groot geweest en zo zou het ook met 3D printers gaan. Eerst om eenvoudige spullen voor in je huis te printen en later zelfs om je eigen kleding te printen.
Het was zelfs de technologie die hele fabriekshallen zou sluiten. We downloaden namelijk een ontwerp en we maken het product zelf. Het was toen helemaal geen gekke gedachte en misschien is dat het nog steeds niet. Ik kan mij alleen de laatste dag niet herinneren dat ik op pad ging voor een nieuwe 3D printer voor thuis.
De first mover in 3D printers land? 3D Systems. Die was niet meer in te halen door concurrenten. En het geld kon niet alleen verdiend worden met de hardware, maar ook de grote hoeveelheden materiaal en ontwerpen die erbij gekocht konden worden. Een giga markt die alleen maar groter en uitgebreider ging worden. De koers in 2012 is van $15 gestegen naar bijna $100 in 2014. En het was vooral nog niet te laat om in te stappen. Koers nu, 8 jaar later? $20. En het gaat best goed met 3D systems. Het is het grootste 3D printing bedrijf ter wereld. Het groeit en maakt winst. Alleen heb jij waarschijnlijk nog geen 3D printer thuis. Net als je vrienden en familie.
Conclusie (oud)
Of het nu gaat om een eeuwenoud product als goud, waar de verwachting hoog zijn. Een nieuwe technologie die de wereld gaat veroveren, 3D printen. Of een oplossing in de energietransitie die we voor ons zien, zonne energie. De voorbeelden in dit artikel is slechts het topje van de ijsberg van wat ik afgelopen jaren heb gezien. Wanneer de verwachtingen hoog zijn en die verwachtingen ook logisch lijken, wil dat niet altijd zeggen dat erin beleggen slim is. Vaak worden de verwachtingen overdreven en groeien de bomen tot in de hemel. In praktijk blijkt vaker dat er gewoon sprake is van een hype. Dat maakt het bedrijf niet slecht, de technologie niet onbruikbaar en de toekomstverwachting niet onjuist. Maar wel overdreven.
Ik blijf weg bij hypes, voor zover ik dat kan inschatten. Ik ga niet hopen dat ik een pot met goud vind aan het eind van de regenboog.
Wat ik in praktijk heb gezien is eigenlijk vergelijkbaar met de Gartner Hype Cycle. Dat is een model dat ook daadwerkelijk wordt gevuld op basis van onderzoek. Het is interessant om een ingevuld model zo nu en dan te bekijken en een beetje gevoel te krijgen waar bepaalde nieuwe technologie zit in de ontwikkeling. Google naar Gartner Hype Cycle en je vindt bergen informatie.
De Gartner Hype Cycle is geen model om koersen of winsten te voorspellen. Maar het geeft je wel een nieuwe bril om te kijken naar de huidige verwachtingen van nieuwe technologie of ontwikkelingen.
Conclusie (nieuw)
Klinkt allemaal leuk en aardig. Maar ik heb ook een paar mooie namen gemist in mijn jaren als belegger. Amazon, nooit gehad. Netflix, kwam ik veel te laat achter. Booking.com, was voor mij ‘gewoon’ een website. Ook in deze categorie kan ik nog wel een aardig lijstje oplepelen.
Nu denk ik niet dat je 20 van dit soort lange termijn toppers in je portefeuille kan krijgen. Maar ik ben er niet eens naar op zoek! Mijn diep gewortelde les om bij hypes weg te blijven heb ik zelf misschien een beetje overdreven. Als ik mijn ogen op z’n minst openhoudt en mij ga verdiepen in dit soort enorme groeiers met extreme potentie… Wie weet… één of twee van dit soort toppers zorgen ervoor dat je vijf jaar eerder met pensioen kan. Misschien wil ik dat niet… Maarja het kan wel 😎.
In 2022 ga ik mij verdiepen in de grote groeiers. De grote beloftes van de toekomst. Shopify, Docusign, Airbnb, Spotify, Unity, Crowdstrike, Snowflake, etc. Een beetje in die categorie. Waarschijnlijk gaat het overgrote deel voor mij afvallen. Maarja dat is ook zo bij alle andere aandelen die ik analyseer 🤷♂️.
Ik zoek de nieuwe hype die later geen hype blijkt te zijn. Gewoon door een goede fundamentele analyse te doen en een goede waardering van het aandeel. Ik heb zin in de zoektocht. Een nieuwe categorie bedrijven waar ik ga proberen de waarde tussen de hypes te vinden 💪.
Last but not least… Dit artikel is een kijkje in mijn brein. Ik deel namelijk mijn overwegingen en acties. Het is geen advies of aanbeveling. Maak vooral je eigen afwegingen.
